ԻՆՔՆԱՃԱՆԱՉՈՒՄ
Հայկը խաղում էր տիտան տղաների հետ: Տարված խաղով, նրանք շատ խորացան տափաստանի մեջ: ԵՎ Հայկը հեռվում մի կապույտ դաշտ տեսավ: Նա առաջարկեց գնալ այդ կապույտ դաշտի մոտ: Տղաները, հետևելով իրենց հայրերի պատվերին, մերժեցին: Բայց հետաքրքրասեր էր Հայկը և համառ. նա իր ուժով ստիպեց տղաներին գնալ իր հետ:
Երբ հասան այդ կապույտ դաշտին, Հայկը հասկացավ, որ դա մի ընդարձակ ջրի դաշտ է: Այդքան մեծ ջուր նա երբեք չէր տեսել: Դա լիճ էր, և լճի ջուրն այնքան պարզ էր, որ նրա մակերեսին հայելու պես անդրադառնում էին տղաների պատկերները: Հայկը նայեց ջրին և սարսափած ետ թռավ: Ապա նորից նայեց՝ մի օտարոտի դեմք էր նայում իրեն:
- Սա ո՞վ է,- հարցրեց նա:
- Դա դու ես,- ծիծաղելով պատասխանեցին տղաները:
Հայկը նորից ու նորից նայեց ջրին և վերջը համոզվեց, որ իրոք դա ինքն է: Ապա նայեց ընկերներին ու նորից նայեց իր պատկերին: ԵՎ զարմացավ, որ բոլորն իրար նման են, և միայն ինքն է տարբերվում բոլորից: Մինչև հիմա նա համոզված էր, որ ինքը հենց այնպիսին է, ինչպիսին բոլորն են: Բայց հիմա ջրի վրա մի ուրիշ պատկեր է՝ իր պատկերն է, որ բոլորովին նման չէ մյուսներին:
Հայկը տխրեց և հեռացավ լճափից: Նա եկավ տուն ու փակվեց իր սենյակում: Հայկն արդեն տեսել էր ինքն իրեն: Նա ոչ մեկին ոչինչ չասաց, միայն ամբողջ օրը լուռ էր և մտքերի մեջ խորասուզված. ՙԻնչո՞ւ են բոլորը իրար նման և ինչո՞ւ են բոլորը տարբեր ինձանից, մի՞թե ես ուրիշ եմ՚:
Առավոտյան Հայկը նորից իր ընկերներին տարավ լճափ: Նորից ու նորից տեսնում էր իր տարբերությունը բոլորից: Տիտան տղաները չդիմացան ջրի գայթակղեցնող զորությանը ու նետվեցին ջուրը լողալու: Հայկն էլ մտավ ջուրը: Սառը ջուրը շատ հաճելի էր և մեղմում էր նրա մարմնի ցավերը:
Երկար մնացին ջրի մեջ: Ջուրը քայքայեց Հայկի փշե շապիկը, և այն թափվեց վրայից: ԵՎ երբ դուրս եկան ջրից, Հայկի կրծքին նորից ճառագեց Արևխաչը: Տիտան տղաները սարսափահար փախան:
Արևխաչի ճառագումը ջերմացրեց Հայկին: Նա շոյեց Արևխաչը և զարմացավ, որ չայրեց իր ձեռքը: Նա մեկ- մեկ իր մարմնից հանեց փշերը: ԵՎ ավելի զարմացավ, երբ տեսավ, որ մարմնի վերքերը անմիջապես փակվում են: ԵՎ խորհում էր Հայկը. ՙԱյս Արևխաչի ճառագումը ջերմացրեց ինձ և փակեց իմ վերքերը, իսկ մյուս տղաներին սարսափեցրեց: Ի՞նչ խորհուրդ ունի իր մեջ այս Արևխաչը, որ տարբեր է ինձ և նրանց համար՚:
Հայկը վերադարձավ տուն: Նա շատ տխուր էր ու մտազբաղ: Խաթունը հարցրեց.
- Որդի՜ս, ինչո՞ւ ես տխուր, գուցե հիվա՞նդ ես:
- Ո՜չ,- պատասխանեց Հայկը, ապա երկար նայելով Խաթունին, հարցրեց,- մարե՜, ո՞վ եմ ես:
Խաթունը ամենից շատ այդ հարցից էր վախենում, և ահա այդ հարցը եղավ: Նա ասաց.
- Մի՞թե դու չգիտես: Դու իմ որդին ես, դու տիտանյան արքայի որդին ես, Բելի եղբայրը:
- Մարե՜,- ասաց Հայկը,- իսկ ինչո՞ւ ես նման չեմ բոլորին: Բոլորը նման են իրար, բայց բոլորն էլ տարբեր են ինձանից, դու էլ ես տարբեր:
- Ո՞վ ասաց քեզ,- հարցրեց Խաթունը:
- Ես ինքս տեսա լճի ջրերի մեջ:
ՙԿոտրվի նրա վիզը, ով սրան տարել է լճի մոտ՚,- մտքում ասաց Խաթունը: Բայց նա ի՞նչ իմանար, որ Աստվածամայր Անահիտն էր աներևութաբար ուղեկցում Հայկին: ԵՎ Խաթունը ասաց.
- Ջուրը խաբում է քեզ, որդի՜ս, տարբեր չես դու:
- Տարբեր եմ, մարե՜,- պնդեց Հայկը,- ջրի մեջ շապիկս հալվեց, և կրծքիս Արևխաչը փակեց իմ մարմնի վերքերը, իսկ ընկերներիս սարսափեցրեց:
Խաթունը չկորցրեց իրեն և ասաց.
- Որդի՜ս, եթե այդ նշանը հանես վրայիցդ, դու էլ նման կլինես բոլորին: Դու կախարդված ես: Նորից ծածկիր դա և գնա աղոթիր մեր Աստծուն, որ նա ների քո մոլորությունը:
Մտքերի մեջ ընկավ Խաթունը: Հայկը տեսել էր ինքն իրեն: Թեև ինքը փորձեց համոզել Հայկին, բայց այդ հարցը արդեն մեխվել էր Հայկի ուղեղի մեջ և միշտ հետապնդելու էր նրան: Ինչ արին- չարին, չկարողացան Հայկին հագցնել նոր փշե շապիկ:
ԵՎ Բելը ասաց մորը.
- Մարե՜, այս Արիի ճուտը տիտան չի դառնա երբեք, նա համառ է ու զորավոր: Թող ես սպանեմ նրան, քանի դեռ փոքր է:
Խաթունը խիստ ընդդիմացավ Բելին:
- Թող քո կամքը լինի, մարե՜,- սրտնեղած ասաց Բելը,- բայց գիտցիր՝ թե իմ գլխին փորձանք գա մի օր, էս օրը վկա, սրանից կգա:
Իսկ Հայկը օրեցօր հոգեպես մաշվում էր: ԵՎ խորթանում էր նա շրջապատից: Բոլորը տարբեր էին, նույնիսկ Խաթունը: Նա ինքն իրեն դատապարտել էր միայնության. ոչ մեկի հետ չէր շփվում և չեր մոտենում իր ընկերներին: Նա հաճախ գնում էր լճափ ու ժամերով նստում այնտեղ, նայում ինքն իրեն ջրի մեջ, խաղում Արևխաչի հետ:
Մի օր էլ Հայկը շատ մնաց լճափին: Նա պառկեց ավազին ու փակեց աչքերը: Մի անուշ ձայն սթափեցրեց նրան: Աչքերը բացեց և իր դիմաց տեսավ մի կին: Նա տարբեր էր Հայկի տեսած բոլոր կանանցից: Նա իրեն՝ Հայկին էր նման և շատ էր նման: Դա Աստվածամայր Անահիտն էր, որ մշտապես հետևում էր Հայկին և հիմա հայտնվեց նրա առաջ:
Հայկը առաջին անգամ տեսավ իր նմանին, ուրախացավ և հարցրեց.
- Ես չգիտեմ՝ քնա՞ծ եմ, թե՞ արթուն. իմ երազի պատրա՞նք ես դու, թե իրական էակ. բայց դու ինձ շատ ես նման, ասա՝ ո՞վ ես դու:
ԵՎ Անահիտը ասաց.
- Ես Աստվածամայր Անահիտն եմ՝ քո մայրը և բոլոր Արիների ու Աստվածների Մայրն եմ ես :
Զարմացավ Հայկը՝ բա Խաթո՞ւնը: Մայր Անահիտը լսեց Հայկի միտքը և ասաց.
- Խաթունը քո ծծմերն է: Նա վերցրեց քեզ կերակրելու, բայց սեփականացրեց:
ԵՎ Հայկը ասաց.
- Թե դու իմ մայրն ես, ասա՝ ո՞վ եմ ես:
- Դու Արի ես՝ երկրային աստված,- պատասխանեց Մայր Անահիտը,- Արիների արքա Թորգոմի որդին ես դու:
ԵՎ Հայկը ասաց.
- Թե դու Աստվածամայր ես, ասա՝ ի՞նչ խորհուրդ ունի իմ կրծքին շողացով նշանը:
ԵՎ Մայր Անահիտը ասաց.
- Դա Արևխաչն է, որ ես իմ Մայրական Սիրով օծել եմ և կախել քո պարանոցին քո կնունքի օրը: Դա արևից է սնվում և քեզ է սնում արևի ջերմությամբ:
ԵՎ Հայկը հարցրեց.
- Թե դու Արիների Մայրն ես, ասա՝ ո՞րտեղ են ինձ նմանները:
ԵՎ Մայր Անահիտը ասաց.
- Քեզ նմանները Արարատում են:
-Թե դու իմ մայրն ես,- նորից հարցրեց Հայկը,- ասա՝ ինչո՞ւ երբեք չէիր երևում իմ երազում:
- Ես մշտապես հետևել եմ քեզ,- ասաց Մայր Անահիտը,- և գիշերները օրորոցիդ մոտ ես եմ երգել: Դու լսում էիր իմ երգը և քեզ թվում էր, թե Խաթունն է երգում: ԵՎ երբ երազիդ մեջ ՙմարե՚ էիր ասում, դու նրան էիր կանչում: Ես չէի երևում քո երազում, որովհետև Խաթունը իրականություն էր և մայր էր քեզ համար:
Հիշեց Հայկը, որ շատ հաճախ իր քնած ժամանակ հենց այս ձայնն էր հնչում քաղցր երգերով: ԵՎ Հայկը փարվեց Մայր Անահիտին:
- Որդի՜ս,- ասաց Մայր Անահիտը,- ես եկել եմ պաշտպանելու քեզ մեծ վտանգից: Գիտցիր՝ թեև Խաթունը քեզ սիրում է, բայց Բելը ուզում է քեզ սպանել:
- Մայր Անահի՜տ,- զարմացած հարցրեց Հայկը,- Բելն ինչո՞ւ է ուզում ինձ սպանել, ինչո՞վ եմ ես խանգարում նրան:
- Իմացիր, զավա՜կս,- ասաց Մայր Անահիտը,- Բելն էլ քո հոր որդին է և հավակնում է տիրել աստվածների հայրենիքը՝ Արարատը:
- ՈՒրեմն Բելը իմ եղբա՞յրն է:
- Ո՜չ,- ասաց Մայր Անահիտը,- թեև քո արյունը կա նրա մեջ: Դու աստված ես, իսկ Բելը աստծո որդի է միայն, նա աստծուց սերված տիտան է: ԵՎ տիրելով Արարատին, չի շենացնի այն, այլ խավարով կպատի: ԵՎ դու վտանգավոր չէիր լինի նրա համար որպես տիտան, բայց վտանգավոր ես որպես աստված: Զգույշ եղիր, որդի՜ս և ոչ մեկի մոտ մի բաց քո սիրտը: ԵՎ ես կփրկեմ քեզ ու կտանեմ Արարատ:
Ասաց Աստվածամայր Անահիտը ու հեռացավ: ԵՎ Հայկը այդպես էլ չհասկացավ՝ երա՞զ էր դա, թե՞ իրականություն: Բայց մի բան պարզվեց նրա համար՝ թե ով է ինքը:՝
|
